viernes, 27 de diciembre de 2013

Cantiga de Meendinho

El latín molendinum, "molino", experimentó en gallego-portugués la caída de la -l- intervocálica, con la subsiguiente asimilación del grupo vocálico oe en oo > o / ee > e. Molendinum es el origen del topónimo Mondiño o Mondinho, y por apócope medieval, de Mondín o Mondim. Probablemente, también sea origen de los numerosos Mundín gallegos.

En la Grande Enciclopédia Portuguesa e Brasileira, pg. 745: "Mendinho, < lat. molendinu > *moendinho, moinho".

La cantiga de Meendinho, ese desconocido o supuesto trovador galaico-portugués del que se ignora su nombre y cualquier aspecto biográfico, es con probabilidad una cantiga de molendinum o de molino, una muiñeira anónima con voz femenina.

"Sería meu na ermida de San Simión" con la nota "meendinho".
Ms. B 852, Cancionero Colocci-Brancuti o Cancionero de la Biblioteca Nacional (Lisboa).

Podemos probar a cantarla con la melodía de la muiñeira de Lugo y veremos que encajan perfectamente, y esto sucede porque "a moiñeira é unha das composicións poéticas mais antigas de Galiza, da que se derivan, ao parecer, a mor parte das outras composición poéticas. A sua estrutura poética fica presente nas cantigas populares mais antigas. Achamo-la na Idade Média en forma de refráns nas famosas Cantigas d'Amigo, ou simplesmente inseridas nas composicións do mesmo xénero [...] Ela inspirou tamén várias composicións da época, como esta balada de Johán Zorro que comeza:
Bailemos agora por Deus ai velidas
ou esta outra Cantiga d'Amigo de Pero Meogo:
Ay cervas do monte, vinvos preguntar
Foss'o meu amigo e se lá tardar
que farei, velidas?"
("Estrutura métrica da moiñeira", Prieto Alonso, Grial, 1984).

4 comentarios:

Anónimo dijo...

No digo, ni me lo planteo siquiera, no lleven razón los portugueses; de echo "unha moenda" es en galleg. una jornada de molino; pero dudan con un posible germánico.

Pregunta. El antropónimo gallego del medievo: "Mondini" no tendrá origen en los bárbaros que por aquï anduvieron?.

En todo caso dejémosle en paz, y en estas fechas, y sigamos diciendo: "Trovador Mendiño" que canta a la isla de San Simón por los alrededores del lugar: Mendo, que algo tendrá que ver con su nombre?

Xosé González dijo...

Andregoto,
Parabéns de novo polo blog.
Este artigo de Meendinho é rompedor! (o mesmo que outros teus), aporta un novo ponto de vista (polo menos para min que descoñecía totalmenete isto), parabéns dobres portanto.

Xose

Andregoto Galíndez dijo...

Moitas grazas Xose, case todas as miñas achegas son "rompedoras" porque case nunca escribo sobre temas cos que estou de acordo. Se algo está ben, para que voltar sobre o tema?

Lémbrome doutro trobador, Moogo (< monacum), por que non Meendinho < molendinum?

Anónimo dijo...

La verdad es que sí.