O Cristo ó que lle caeron os brazos, e perdeu as pernas

 

Cristo de Mouraz xunto ó seu marco no 2008. (C) Andregoto Galíndez.

En xaneiro de 2008 publicáramos unha fotografía do Cristo de Mouraz na web Celtiberia.net, agora fornecemos esta outra vista tomada na mesma data, que dá idea da súa altura, uns 2 metros. Témolas mellores, pero esta é adecuada ó asunto da lonxitude do esteo e á posición do marco xunto ó Cristo. Daquela o Cristo de Mouraz xa non tiña brazos e nós non nos faciamos idea de como era posible que se lle chamase Cristo a aquelo, como ó Cristo da Faladora, que si ten brazos. O chanto de Mouraz era o Cristo? Ou sería que sobre el estaría colocada unha pequena cruz..., ou sería que nunca tivo brazos?

Nun traballo monográfico de Ana Durán Penabad sobre O Cristo de Mouraz (Fol de Veleno 9, 2020) podemos ler como os seus informantes lle describían o esteo ou chanto como "un Cristo ó que lle caeran os brazos". Ana Durán recolle varias historias sobre como o Cristo perdeu os brazos, ata unha que atribúe a responsabilidade ós roxos que andaban escapados polo monte. Convén sinalar, pois, que aínda que a maioría de nós viamos nesta peza un simple esteo ou chanto, os veciños insistían en que se trataba dun Cristo sen brazos.

O certo é que si os tivo, tal e como lle apuntaron a Ana Durán os veciños das parroquias limítrofes. Nas Actas de Deslinde entre Ortigueira e Mañon (IGN 1940) aínda os conservaba, formando, polo tanto, a cruz que se describe como mollón 28: "una cruz de piedra labrada, cuyas dimensiones son, ancho de los brazos - setenta centímetros, alto - dos metros; está situado en el sitio llamado "El Cristo de Mouraz" y en la margen izquierda del Camino de Mañon a Candedos". Amais a ficha do mollón vai acompañada dun debuxo esquemático no correspondente Caderno de Campo do deslinde Ortigueira / Mañón, no que se perciben os braciños do Cristo de Mouraz.

O seu estado actualmente, segundo se desprende do estudo de Durán, é de esnaquizamento total. Seguindo coa idea expresada nas lendas populares sobre a perda dos brazos do Cristo, podemos dicir que agora tamén perdeu as pernas, sen que se poida atribuír desta vez a masacre ós roxos escapados... O certo é que ós Xuncos de Mouraz pódese chegar en coche, e hai plantacións de árbores que periodicamente se cortan con maquinaria pesada, factores que non se dan no Cristo da Faladora, que por iso mesmo permanece intacto. O Cristo de Mouraz agora mesmo é un muñón de corpo (non poño fotografía para non ferir sensibilidades), sen brazos nen pernas, máis é Cristo aínda: cruz direccional, antigo lar vial, deus dos camiños, home de pedra.