O Castro do Prado Chousa (A Gulpilleira - Curtis) non ocupa o centro do gran sel octogonal de Maques, senón que é periférico con respecto a él. Se a fundación do sel foi coétanea ou anterior á do castro, a situación periférica deste amosa que o asentamento do Ferro non estaba adicado específicamente ó coidado do gando, xa que segundo estamos a ver (seguindo a obra de Rementeria e Quintana, Los seles de Busturialdea-Urdaibai. Paisaje, cultura y etnografía, 2010), é no centro do sel (coidamos que é o vello pazo ou palatiom indoeuropeo) onde se sitúan as vivendas dos pastores e gandeiros, que logo dan paso ós caseríos propios do hábitat espallado vasco atlántico, tambén característico de Galicia: "en los seles encontramos el origen del hábitat disperso vasco atlántico, en la medida en que la agricultura se va desarrollando como actividad principal y la vocación pastoril de estos espacios se transforma con el asentamiento de comunidades humanas sedentarias reunidas en torno al caserío, que se sitúa en el interior de los seles".
Queda, pois, a tarefa de explicar a situación periférica dos castros do Ferro, a ocupación do espazo libre entre chousas gandeiras (o kortabitarte vasco) que algunha vez temos atopado como topónimo no noso territorio baixo a forma Chusmeal (cecáis Chusmeau / Chusmeao), "espazo no medio de dúas chousas". É este espazo de fóra, o que artella a paisaxe castrexa do Ferro, ó mesmo tempo que a existencia destes arcaicos seles gandeiros, como no País Vasco, modula e incide directamente no modelo de dispersión poboacional propia dos asentamentos de Galicia.
Sel octogonal básico. Plano del Burgoa Baserriko Basokorta, por Roslyn Frank, Universidade de Iowa ("Otro acercamiento al diseño de los seles vascos: sus vínculos con el sistema de medición septenario", ponencia no Symposium Biribilak Mendietan. Seles, Kortak, Saroiak: El Monte en Círculos, Euskal Herriko Museoa, Gernika, Bizkaia, 28 de setembro de 2019).
No hay comentarios:
Publicar un comentario