domingo, 2 de diciembre de 2012

Cerquido

Los límites de un territorio, convento o villa se designaban en latín medieval mediante el término circuitum, y a veces de la forma redundante "in toto gyro per circuitum". De este giro provienen los topónimos Xiro: Xiro da Rocha (Santiago), Os Xiros (Mondoñedo). Y es más que probable que del circuitum, empleado hasta la saciedad en los antiguos testimonios de amojonamiento, provengan los topónimos Cerquido y variantes como Cerqueda, o Cercido / Cerceda, con reducción kw-> k-.

En una delimitación del siglo X leemos que el amojonamiento de un territorio se llevaba a cabo siguiendo su circuito y utilizando como mojones las mámoas preexistentes; de esta forma el circuito (límite sagrado o pomerium de un territorio) motiva el nombre de una bouza situada en él: "et sexta archa in Bauza, que dicent Cerquitum, qui diuidet inter Trius et Parietes" (año 942, Tumbo de Sobrado).

La hipótesis tradicional viene defendiendo para todas las lenguas romances el origen de estos topónimos a partir del latín quercus, "roble", pero desde esta perspectiva la propuesta tradicional vendría a ser un caso más de falso fitotopónimo, producto de la etimología erudita.

3 comentarios:

Archeoten. dijo...

Não seria possível sem ter que ir-nos a uma demarcação territorial que o topónimo este relacionado como outra palavra relacionada também etimologicamente como ela "cerca"?, e em realidade se refira a um feche de esse térreo, um balado ou feche vegetal, e com cerquido esteámos simplesmente ante um térreo "cercado"???

Anónimo dijo...

Si, non tratei o asunto da cerca (peche), pero é a mesma raíz que ten o topónimo Cerquido, e os Cerqueira, todos derivan dalgunha forma do latín circus. O que ten o Cerquido (circuitum) é que é un termo específico e exclusivo dos deslindes territorias. Onde hai un Cerquido houbo un límite. Por iso puxen o exemplo das arcas que pasaban por un.

Anónimo dijo...

tamén...."a cerrada".